Günlük yaşamda, yemek sorunu her zaman insanların ilgisini çeken bir konudur. Klinik çalışmalarımda, hastaların endişeyle sorduğu sorularla sıkça karşılaşırım: “Doktor, bunu yiyemezsem, şunu da yiyemezsem, vücudum beslenme yetersizliği yaşar mı?” Bu soru, halkın “beslenme” kelimesini anlama konusundaki yanlış anlamayı yansıtıyor.

Bir, Modern Beslenme Biliminin Sınırlamaları ve Geleneksel Çin Tıbbının Bütüncül Yaklaşımı

Modern beslenme bilimi, modern tıp temeline dayanarak inşa edilmiştir ve maddi bileşenlerin araştırılmasına odaklanır.

Modern beslenme bilimi sisteminde, insan vücudunun ihtiyaç duyduğu ana besin maddeleri yedi ana kategoriye ayrılmıştır: karbonhidratlar, yağlar, proteinler, vitaminler, mineraller, su ve diyet lifi. Buna dayanarak, tüm yiyecekler detaylı besin içerik tablolarına ayrıştırılır ve insanlar kendi bulundukları aşamaya göre, tabloya bakarak ilgili besin maddelerini tamamlarlar.

Ancak, burada ciddi bir açık var: mideye giren yiyecekler, vücut tarafından mutlaka emilip kullanılabilir mi? Yaşamın dönüşüm süreci basit bir “1+1=2” değildir, bu da birçok insanın görünüşte zengin bir diyete sahip olmasına rağmen hala subsağlık durumunda olmasının nedenidir.

1. Modern Beslenme Biliminin “Bileşen Tuzağı”

• Yedi Büyük Besin Maddesi Yanılgısı: Karbonhidratlar, yağlar gibi bileşenlerin ayrıştırılması bilimsel görünse de, yiyeceklerin genel dönüşümünü (örneğin, deniz ürünlerinin soğuk ve nemli özelliklerinin mide ve dalağa zarar vermesi) göz ardı eder.
• Emilim Oranı Gerçeği: Kaliteli protein ≠ vücut tarafından emilim, mide ve dalak zayıf olanlar karides yediğinde nem artabilir (örnek: kıyı şehirlerinde çocuklarda alerji oranı %35’e ulaşır).

2. Geleneksel Çin Tıbbının “Mide ve Dalak Sonradan Gelen Temeldir” İfadesinin Modern Kanıtı

• Sindirim ve Emilim Mekanizması: Mide kabul eder, dalak dönüştürür, mide ve dalak fonksiyonu besin dönüşüm verimliliğini belirler (araştırmalar gösteriyor: mide ve dalak zayıf olanlarda vitamin kullanım oranı %50’nin altında).
• Subsağlık Nedeni: Eksiklik (kan ve enerji eksikliği) ve tıkanıklık (kan ve enerji tıkanıklığı) temelde mide ve dalak dönüşüm dengesizliğidir. İkisi de temelde eksikliktir, sadece ana çelişkiler farklıdır. “Sinek kusursuz yumurtaya konmaz” derler, subsağlık durumunda olduğumuzda, kendi beslenme yapımızı ve beslenme anlayışımızı gözden geçirmeliyiz.

---

İki, Doğal Beslenmenin Bilgeliği: Dil Ucundaki Yaşam Şifresi

Öncelikle beslenmenin hissiyatının ne olduğunu keşfedelim.

Beslenmenin hissiyatında farklılıklar var mı? Evet, var. Örneğin, kırsalda kendi yetiştirdiğiniz, ilaçsız sebze ve meyveleri tatmak, şehirde toplu alım ve dağıtım yapılan aynı ürünlere kıyasla genellikle daha lezzetlidir. Gerçekten kaliteli malzemeler, kendiliğinden lezzetli özelliklere sahiptir, biraz baharat eklenmesiyle yoğun bir tazelik ve koku yayar. Mevsiminde doğal olarak yetişen sebzelerle mevsim dışı sebzeler arasında da belirgin bir tat farkı vardır, bu da çözünmüş kahve ile taze çekilmiş kahve arasındaki fark gibidir, koku ve tat tamamen farklıdır ve birbirinin yerini tutamaz.

Böylece, beslenmenin hissiyatı doğal ve saf olmalı, yapay katkı maddeleri gibi fazlalıklar içermemelidir.

Doğada gözlem yapmak zor değil, birçok besin açısından zengin yiyecek, kendiliğinden yoğun bir koku yayar ve bu şekilde hayvanları çeker. Kokusu hafif olan yiyecekler ise genellikle besin açısından daha azdır. Bu nedenle, bir yiyeceğin besleyici olup olmadığını anlamanın en doğrudan yolu onun kokusunu ve tadını denemektir.

Yiyecekler gökyüzü ve yer arasında doğar, doğal olarak gökyüzü ve yerin enerjisini taşırlar, beslenme alışkanlıklarının iyi veya kötü olması, gelecekte maruz kalabileceğimiz hastalık türlerini doğrudan etkiler, bu nokta göz ardı edilemez.

1. Doğal Malzemelerin Üç Büyük Özelliği

Özellik	Kaliteli Malzeme Örnekleri	Bilimsel Kanıt
Koku yoğunluğu	Taze çekilmiş kahve, köy yumurtası	Uçucu maddeler koku sinirlerini aktive eder
Tat zenginliği	El yapımı fasulye ezmesi, fermente tofu	Enzimatik reaksiyonlar amino asit ve küçük molekül peptit üretir
Mevsiminde yetişme	Bahar bambusu, sonbahar armudu	Fotosentez ikincil metabolitleri biriktirir

2. Beslenme Yanılgıları ve Gerçek Vakalar

• Yanılgı: “Karides yemek protein takviyesi yapar” → Gerçek: Karides soğuk ve nemli özelliklere sahiptir, mide ve dalak zayıf olanlar yedikten sonra karın şişkinliği ve ishal yaşayabilir.
• Vaka: Bir kıyı şehri çocuğunda tekrarlayan egzama, deniz ürünlerini bırakıp dört beyefendi çorbası (dang shen + bai zhu + fu ling + gan cao) kullanmaya başladıktan sonra semptomlar hafifledi.

Yaşamda, birçok insan şu görüşü benimser: Karides yemek yüksek protein sağlar, deniz hıyarı yemek böbrekleri güçlendirir; çocukların büyümesi için düzenli olarak deniz ürünleri ziyafeti düzenlerler. Hatta bazıları kesin bir şekilde, belirli bir ailenin çocuğunun uzun ve güçlü olduğunu, çünkü küçükken sık sık karides yediğini iddia eder. Ancak gerçekte, burada iki büyük düşünce yanılgısı var, bunları soğukkanlı bir şekilde analiz etmemiz gerekiyor.

Birincisi, belirli bir ailenin çocuğunun uzun olması ile küçükken karides yemesi arasında kesin bir neden-sonuç ilişkisi var mı? Çocuğun boyunu etkileyen birçok faktör vardır, ebeveynlerin boy genetiği, günlük düzenli egzersiz, hastalıklardan korunmak için kıyafet değişiklikleri, düzenli uyku ve geç saatlere kadar uyumama gibi faktörler çocuğun boyunu etkileyebilir.

Deniz ürünleri yemenin boyu uzattığı iddiaları, cilt güzelliği olan modellerin kozmetik ürünlerini tanıtması gibi, görünüşte bir bağlantı var gibi görünse de, gerçekte doğrudan bir ilişki olmayabilir, “gözle görülen gerçektir” yanılgısına kapılmamalıyız.

İkincisi, modern tıp ve beslenme bilimi besinleri maddi açıdan analiz eder, bu “yediğiniz her şey mutlaka emilir” düşünce tarzı büyük bir sorun içerir. Yaşamın dönüşüm mekanizması karmaşık ve harikadır, basit bir madde birikimi değildir. Eğer öyle olsaydı, zengin ailelerin çocukları, kıyı şehirlerinde sık sık deniz ürünleri yiyen çocuklar boy açısından çok daha önde olmaz mıydı?

Yaşamın dönüşüm süreci gizemli görünse de, derin anlamlar içerir.

Ünlü doktor Guan Qingwei, canlı bir örnek vermişti: Denizden çıkarılan canlı balık eti lezzetlidir; ancak tuzlu suda marine edilmiş balık eti tuzlu ve acı olur. Aynı tuzlu su ortamında olmasına rağmen, balık etinin tadı neden bu kadar farklıdır? Bu, yaşamın dönüşümünün harika bir örneğidir, basit bir madde bileşeni birikimi değildir.

---

Üç, Geleneksel Çin Tıbbı ile Teşhis ve Tedavi Planı

☆☆☆Mide ve dalak, tüm besin emiliminin temelidir☆☆☆

Geleneksel Çin Tıbbı, canlı insanları inceleyen bir tıp sanatı olarak, mide ve dalak sonradan gelen temel olduğunu ortaya koyar. Sadece mide ve dalak fonksiyonu güçlü olduğunda, yiyecekleri iyi bir şekilde sindirip emebilir, ne yerseniz yiyin vücudu besleyen besinlere dönüştürebilirsiniz; aksi takdirde, mide ve dalak zayıf olduğunda, sindirim ve emilim yeteneği düşükse, ne kadar pahalı ve besleyici yiyecekler yerseniz yiyin, vücut bunları ememez ve hala zayıf kalır.

☆☆☆Çocuklarda alerjiye yatkınlık çoğunlukla mide ve dalak yetersizliğinden kaynaklanır☆☆☆

Günümüzde, birçok çocuk doğduğunda alerjiye yatkın olarak doğar, anne sütü veya normal inek sütünü normal şekilde sindiremez, işlenmiş süt tozuna veya derinlemesine işlenmiş süt tozuna geçmek zorunda kalır, ancak yine de tekrarlayan alerjiler yaşar. Bunun nedeni, mide ve dalak fonksiyonunun normale dönmemesi, yiyeceklerin etkili bir şekilde emilememesi ve çeşitli olumsuz reaksiyonlara yol açmasıdır.

“Deniz ürünleri ve karides yemek yüksek protein sağlar” ve “yüksek protein alımı boyu uzatır” konusuna geri dönersek, mide ve dalak besin emiliminin anahtarı olduğunu anladığımızda, bu yiyecekleri yiyerek besin takviyesi yapmanın gerekli olmadığını fark ederiz. Ayrıca, deniz ürünleri genellikle soğuk özelliklere sahiptir ve suda yetişme özellikleri nedeniyle ağır nem taşırlar. Mide ve dalak yang eksikliği olanlar için, deniz ürünlerini bile ara sıra yemek, vücudun uzun süre toparlanmasını gerektirir. Deniz ürünlerini sık sık yiyen hamile kadınların çocukları genellikle alerjiye yatkın olur, çünkü deniz ürünleri çocuğun yang enerjisine zarar verir.

Bazı yetişkinler de deniz ürünleri yedikten sonra kurdeşen gibi sorunlar yaşar, bu sadece görünen bir sorundur, aslında deniz ürünlerinin vücuda verdiği potansiyel olumsuz etkiler daha fazla olabilir.

☆☆☆Mide ve Dalak Düzenleme Planı☆☆☆

1. Mide ve Dalak Zayıflığı Tipi

• Dil Görünümü: Dil soluk ve şiş, kenar diş izleri, dil üzerinde beyaz ve yapışkan tabaka.
• Düzenleme Planı:
  • Beslenme Tarifi: Dört Tanrı Çorbası (fu ling 15g + shan yao 20g + lian zi 10g + qian shi 10g) ile kaburga haşlama.
  • Hazır İlaç: Shen Ling Bai Zhu San (günlük 2 kez, her seferinde 6g).

2. Kan ve Enerji Eksikliği Tipi

• Dil Görünümü: Dil soluk kırmızı, dil ucu çukur, nabız ince ve zayıf.
• Düzenleme Planı:
  • İlaçlı Beslenme: Dang Gui Sheng Jiang Yang Rou Tang (dang gui 10g + taze zencefil 5 dilim + koyun eti 200g).
  • Akupunktur Noktası Masajı: Zu San Li noktası (diz altı 3 inç) 3 dakika/gün masaj.

3. Nem ve Isı Tıkanıklığı Tipi

• Dil Görünümü: Dil kırmızı, dil üzerinde sarı ve yapışkan tabaka, dil altında dolambaçlı damarlar.
• Düzenleme Planı:
  • Dış Tedavi: San Ren Tang (xing ren 10g + bai dou kou 6g + yi yi ren 30g) ile ayak banyosu.
  • Çay İçeceği: He Ye 3g + Jue Ming Zi 5g kaynar su ile demlenir.

☆☆☆“Sadece Bileşenlere Odaklanma” Yaklaşımından Kaçının☆☆☆

“Sadece bileşenlere odaklanma” yaklaşımı günümüz toplumunda yaygındır ve arkasında piyasa ekonomisinin itici gücü vardır.

Ürünlerini satmak isteyen işletmeler, ürünlerinin gerekliliğini kanıtlamak için çeşitli teorik temeller arar. Deniz ürünleri satanlar deniz ürünlerinin besin değerini öne sürer, meyve ve meyve içeceği satanlar ise vitamin takviyesinin önemini vurgular.

Ancak, insanlara nadiren vücudun kendisinin güçlü bir kendini düzenleme yeteneğine sahip olduğu söylenir, sadece insanlar genellikle kendi vücutlarının zayıf yönlerini bilmezler ve vücut fonksiyonlarını nasıl geri kazanacaklarını düşünmezler.

---

Dört, Aile Sağlığı Uygulama Kılavuzu

1. Çocuklarda Alerjiye Yatkınlık Düzenlemesi

• Beslenme Yasakları: 1 yaşına kadar deniz ürünleri, mango gibi uyarıcı yiyecekler yasaktır.
• Beslenme Alternatifleri: Derinlemesine hidrolize süt tozu + pirinç lapası yağı (bağırsak mukozasını onarır).

2. İş Hayatında Subsağlık Durumunun Tersine Çevrilmesi

• Ofis Çayı: Gül 3g + Chen Pi 2g + Goji berry 5g, karaciğeri rahatlatır ve depresyonu giderir.
• İş Arası Egzersiz: Sekiz Parça Brokar “Mide ve Dalak Düzenlemesi İçin Tek Kol Kaldırma”, günlük 3 set.

3. Mevsimsel Sağlık Öncelikleri

• İlkbahar Ekinoksu: Karaciğeri güçlendirir ve dalağı sağlıklı tutar (toon yumurtası kavurma + yabani ot ve tofu çorbası).
• Sonbahar Ekinoksu: Yin’i besler ve kuruluğu nemlendirir (beyaz mantar ve zambak çorbası + badem sütü).